De Afrikaanse wilde hond is bekend onder vele namen, waaronder Kaapse jachthond of geverfde hond. Zijn wetenschappelijke naam, Lycaon pictus, betekent "geschilderde wolf". Dit zoogdier heeft een kleurrijke, vlekkerige vacht, grote vleermuisachtige oren en een borstelige staart met een witte punt die als vlag kan dienen om de roedel tijdens de jacht in contact te houden. Geen twee wilde honden zijn hetzelfde gemerkt, waardoor het gemakkelijk is om individuen te identificeren.
Deze langbenige honden hebben slechts vier tenen per voet, in tegenstelling tot andere honden die vijf tenen op hun voorpoten hebben. Afrikaanse wilde honden behoren tot de meest succesvolle sociale jagers in Afrika. Ze hebben dolkachtige tanden, ontworpen voor het eten van vlees, en tijdens de jacht op prooien koelt hun lichaam af na een snelheid van 60 km per uur.
De jacht
Een jacht begint bij zonsopgang of zonsondergang wanneer de honden een uitgebreide begroetingsceremonie uitvoeren, waarbij ze elkaar besnuffelen en likken, met hun staart kwispelen en luid kwetteren. Ze maken een reeks kwebbelende geluiden en hebben een kenmerkende lange-afstands begroetingsroep die tot op vier kilometer afstand te horen is. Tijdens de jacht zelf zijn ze echter stil.
Wilde honden waaieren door de bush op zoek naar een kudde antilopen. Vaak zijn dat impala's. Zodra ze een kudde hebben gevonden, wordt het meest kwetsbare lid eruit gepikt. Een ondergeschikte mannelijke wilde hond begint de jacht meestal door te proberen het dier te isoleren van de rest van de kudde. Zodra het doelwit is geïdentificeerd en gescheiden, neemt de alfaman de leiding van de jacht over en begint de dodelijke uithoudingsrace.
Wilde honden zijn jagers met een hoog uithoudingsvermogen. Ze kunnen een tempo van 40 km/u aanhouden over een afstand van vijf kilometer en dit opvoeren tot uitbarstingen van meer dan 60 km/u voor korte afstanden. De roedel splitst zich op tijdens de jacht, waarbij sommige honden proberen de vluchtende prooi in een cirkel naar de anderen te drijven.
Als dit mislukt, gaan ze vastberaden verder, waarbij ze in estafettes het tempo opvoeren, bijtend en verscheurend naar het vluchtende slachtoffer telkens als het vertraagt. Ze rennen hun prooi letterlijk naar uitputting. Zodra het dier in elkaar zakt, beginnen de honden onmiddellijk te eten. De jongen eten eerst, gevolgd door de ondergeschikte mannetjes en vrouwtjes. Elke hond wacht op zijn beurt, en als er niet genoeg voedsel is om rond te gaan, begint de jacht opnieuw. Wilde honden jagen voornamelijk op kleine tot middelgrote dieren, waarvan de Impala hun favoriete prooi is. In Oost-Afrika is bekend dat ze op prooien jagen die zo groot zijn als gnoes en zebra's.
De roedel
Roedels bestaan uit familieleden. Alle leden helpen bij het grootbrengen van de pups van de dominante reu en teef. De roedels, gemiddeld 9 tot 10 volwassen dieren plus jongen, zijn extreem sociaal. Zowel mannetjes als vrouwtjes verlaten de roedel waar ze geboren zijn, maar mannetjes verspreiden zich meestal een jaar na de vrouwtjes en reizen verder naar nieuwe gebieden. Vrouwtjes in de roedel zijn nauw aan elkaar verwant, net als de mannetjes. Mannetjes en vrouwtjes in de roedel zijn echter niet nauw aan elkaar verwant.
Afrikaanse wilde honden hebben een complex communicatiesysteem dat zowel vocaliseren als geurmarkering omvat. Het dominante paar markeert hun territorium met uitwerpselen en urine. Leden van een roedel gebruiken rustige maar hoogfrequente geluiden om te communiceren. Hun gehuil, getweet en geroep klinken als vogelgeluiden. Het dominante paar huilt om indringers of een nabijgelegen roedel te signaleren. Ze maken een "hoo"-geluid om hun verspreide roedel te verzamelen of om een verdwaald lid te vinden.
Hun leefgebied
De Afrikaanse wilde hond komt normaal gesproken voor in savannebossen en open vlaktes. Ze zijn geen grote fans van dichte bossen, maar ze houden wel van graslanden. Ze maken gebruik van holen, vaak verlaten holen van aardvarkens of wrattenzwijnen. Deze holen zijn vrij groot en de wilde honden repareren of renoveren deze verlaten "huizen" meestal. Studies hebben aangetoond dat roedels wilde honden meestal elk jaar naar hetzelfde hol terugkeren, maar alleen als het vrij is.
Het hol is erg belangrijk voor de roedel, vooral als er pups worden geboren. Het dient als een fort van bescherming voor teefjes die aan het bevallen zijn en hun pups. Het risico op overstroming is een nadeel van het bezetten van een hol, vooral tijdens het regenseizoen, waardoor de pups kunnen verdrinken.
Wilde honden fokken
De Afrikaanse wilde honden zijn seizoensgebonden fokkers en werpen van april tot september. De draagtijd duurt 70-75 dagen. In Zuidelijk Afrika worden de pups normaal gesproken eind mei tot juni geboren.
Vrouwtjes bevallen in een geprepareerd hol en de pups blijven drie maanden in het hol. Het vrouwtje blijft bij de pups en verzorgt ze, terwijl andere leden van de roedel haar voedsel brengen in het hol. De pups worden gevoed door de uitwerpselen van hun moeder, tenminste gedurende de eerste drie maanden. Een interessant feit over vrouwelijke wilde honden is dat ze hun kroost niet alleen kunnen grootbrengen. Ze zijn sterk afhankelijk van de hulp van de roedel om de pups met succes groot te brengen. Leden van de roedel bewaken het hol zodra de pups geboren zijn, terwijl anderen op jacht gaan.
Wilde hondenpopulatie
Een van de meest bedreigde zoogdieren ter wereld met een populatie van ongeveer 6000 wereldwijd. Er zijn 4 populaties in Afrika, waarvan één in het Kruger National Park. Er zijn naar schatting 300 - 350 honden in het park en hun aantal is gestegen van slechts 120 in 2009, dankzij de inspanningen voor natuurbehoud. Hun leefgebied varieert van 200 tot 1000 vierkante kilometer per roedel. Omdat het Kruger meer dan 5 miljoen hectare groot is, is het niet alleen zeldzaam maar ook een feest om ze te zien. De wilde hond is een charismatisch en opwindend dier en staat bovenaan het lijstje van iedereen die het Kruger National Park bezoekt. De soort wordt nog steeds bedreigd door conflicten tussen mens en dier in de vorm van strikken en habitatverlies. Hopelijk zal hun aantal in de nationale parken en wildreservaten blijven toenemen door meer inspanningen voor natuurbehoud.
Comments